Bài viết này đi sâu vào một câu hỏi hóc búa trong Kinh Thánh: Tại sao vua Giê-hu của Israel lại hăng hái tiêu diệt việc thờ phượng thần Ba-anh, một tôn giáo ngoại lai, nhưng lại làm ngơ trước việc thờ bò vàng, một hình thức thờ cúng vốn đã ăn sâu vào truyền thống của vương quốc phía Bắc? Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những động cơ chính trị, tôn giáo và xã hội đằng sau quyết định có vẻ mâu thuẫn này, đồng thời rút ra những bài học sâu sắc về sự phức tạp của đức tin và quyền lực.
Sau triều đại của vua Solomon, vương quốc Israel thống nhất bị chia cắt thành hai: vương quốc phía Bắc (Israel) và vương quốc phía Nam (Judah). Để ngăn cản dân chúng từ vương quốc phía Bắc hành hương lên Jerusalem thờ phượng tại đền thờ, vua Jeroboam I đã cho dựng hai tượng bò vàng tại Bethel và Dan, khuyến khích dân chúng thờ lạy tại đó. Hành động này đã gieo mầm cho sự thờ hình tượng lan rộng trong vương quốc Israel, đi ngược lại với điều răn thứ hai trong Mười Điều Răn.
Việc thờ bò vàng trở thành một phần không thể thiếu trong tôn giáo chính thống của vương quốc phía Bắc, được dung túng bởi nhiều vị vua kế vị Jeroboam. Điều này dẫn đến sự suy đồi đạo đức và tâm linh trong xã hội Israel, khiến các tiên tri không ngừng lên tiếng cảnh báo về sự trừng phạt của Đức Chúa Trời.
Vua Giê-hu lên ngôi sau một cuộc nổi dậy đẫm máu chống lại triều đại của Ahab, một triều đại nổi tiếng với việc thờ phượng thần Ba-anh do ảnh hưởng của hoàng hậu Jezebel. Được xức dầu tấn phong bởi một tiên tri, Giê-hu nhận mệnh lệnh tiêu diệt nhà Ahab và loại bỏ sự thờ phượng Ba-anh khỏi Israel.
Giê-hu đã thực hiện mệnh lệnh này một cách tàn bạo. Ông giết Joram, con trai của Ahab, và hoàng hậu Jezebel. Sau đó, ông tổ chức một kế hoạch xảo quyệt, tập hợp tất cả những người thờ Ba-anh dưới chiêu bài một buổi lễ tế lớn, và sau đó tàn sát họ không thương tiếc. Đền thờ Ba-anh bị phá hủy và biến thành nơi ô uế. Kinh Thánh ghi lại rằng Giê-hu đã "diệt trừ Ba-anh khỏi Israel."
Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng ghi rõ: "Dầu vậy, Giê-hu không từ bỏ các tội lỗi của Jeroboam, con trai của Nê-bát, là tội đã khiến Israel phạm, tức là thờ bò vàng ở Bê-tên và ở Đan." Vậy tại sao Giê-hu lại không triệt hạ hoàn toàn những hình thức thờ phượng sai trật này?
Giê-hu có thể nhận thấy rằng việc loại bỏ việc thờ bò vàng sẽ gây ra sự bất ổn chính trị lớn hơn. Tín ngưỡng này đã ăn sâu vào đời sống tôn giáo của vương quốc phía Bắc trong nhiều thế kỷ. Việc tấn công trực diện vào tín ngưỡng này có thể gây ra sự phẫn nộ trong dân chúng và đe dọa đến sự cai trị của ông.
Giê-hu có thể coi việc thờ Ba-anh là một mối đe dọa lớn hơn vì nó liên quan đến việc thờ cúng các thần ngoại bang và có liên hệ trực tiếp với triều đại Ahab. Trong khi đó, việc thờ bò vàng, mặc dù sai trật, lại được xem là một phần của truyền thống tôn giáo Israel, dù là một truyền thống đã bị tha hóa.
Kinh Thánh cho thấy rằng Giê-hu không thực sự hết lòng với Đức Chúa Trời. Ông sử dụng tôn giáo như một công cụ để củng cố quyền lực của mình. Việc thanh trừng Ba-anh có thể là một hành động mang tính chính trị hơn là một sự thay đổi tâm linh thực sự.
Quyết định của Giê-hu đã có những hậu quả nghiêm trọng. Việc không loại bỏ hoàn toàn sự thờ hình tượng đã khiến vương quốc Israel tiếp tục trượt dài trong sự suy đồi tâm linh, cuối cùng dẫn đến sự sụp đổ dưới tay của đế quốc Assyria.
Câu chuyện về Giê-hu là một lời cảnh báo về sự nguy hiểm của việc thỏa hiệp với tội lỗi và sự quan trọng của việc hết lòng tìm kiếm Đức Chúa Trời. Sự cải cách nửa vời không thể mang lại sự thay đổi thực sự và lâu dài. Chỉ khi chúng ta loại bỏ tất cả những hình thức thờ phượng sai trật và quay về với Đức Chúa Trời bằng cả tấm lòng, chúng ta mới có thể kinh nghiệm được sự phước hạnh và bình an thật sự.
Bài viết liên quan