Bài viết này sẽ đi sâu vào lịch sử phức tạp về mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Greenland, một vùng lãnh thổ tự trị thuộc Vương quốc Đan Mạch. Từ những đề xuất mua lại Greenland từ thế kỷ 19, đến những căng thẳng địa chính trị gần đây liên quan đến sự quan tâm của Hoa Kỳ đối với hòn đảo này, chúng ta sẽ khám phá những động cơ thúc đẩy sự can thiệp của Hoa Kỳ, phản ứng từ Đan Mạch và Greenland, cũng như những tác động tiềm tàng đối với tương lai của khu vực Bắc Cực.
Từ thế kỷ 19, Hoa Kỳ đã nhiều lần bày tỏ sự quan tâm đến việc mua lại Greenland từ Đan Mạch. Năm 1867, Ngoại trưởng William H. Seward, người đã đàm phán mua Alaska từ Nga, cũng đã xem xét việc mua Greenland và Iceland. Đề xuất này không thành hiện thực, nhưng nó thể hiện sự quan tâm sớm của Hoa Kỳ đối với vị trí chiến lược của Greenland.
Trong Thế chiến thứ hai, Hoa Kỳ đã chiếm đóng Greenland để ngăn Đức quốc xã sử dụng hòn đảo này làm căn cứ. Sau chiến tranh, vào năm 1946, Hoa Kỳ đã đề nghị trả 100 triệu đô la cho Greenland, nhưng Đan Mạch đã từ chối. Những nỗ lực này cho thấy tầm quan trọng mà Hoa Kỳ gán cho Greenland vì lý do an ninh quốc gia.
Gần đây, sự quan tâm của Hoa Kỳ đối với Greenland đã trỗi dậy trở lại, đặc biệt là dưới thời chính quyền Trump. Năm 2019, Tổng thống Donald Trump đã công khai bày tỏ ý định mua Greenland, gây ra một cuộc khủng hoảng ngoại giao với Đan Mạch. Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen đã gọi ý tưởng này là "lố bịch" và khẳng định rằng Greenland "không phải để bán".
Sự quan tâm của Hoa Kỳ đối với Greenland được thúc đẩy bởi một số yếu tố, bao gồm vị trí chiến lược của hòn đảo ở Bắc Cực, nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào (bao gồm khoáng sản đất hiếm và trữ lượng dầu khí tiềm năng) và sự cạnh tranh ngày càng tăng giữa các cường quốc lớn trong khu vực. Việc băng tan ở Bắc Cực đang mở ra các tuyến đường vận chuyển mới và giúp tiếp cận các nguồn tài nguyên, khiến khu vực này trở nên quan trọng hơn về mặt địa chính trị.
Cả Đan Mạch và Greenland đều kiên quyết phản đối bất kỳ nỗ lực nào của Hoa Kỳ nhằm mua lại hoặc thôn tính hòn đảo này. Greenland là một vùng lãnh thổ tự trị thuộc Vương quốc Đan Mạch, với chính phủ và nghị viện riêng. Mặc dù Đan Mạch chịu trách nhiệm về chính sách đối ngoại và quốc phòng của Greenland, nhưng hòn đảo này có quyền tự quyết định tương lai của mình.
Các chính trị gia Greenland đã nhấn mạnh rằng họ muốn duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Đan Mạch, nhưng họ cũng muốn tăng cường hợp tác với các quốc gia khác, bao gồm cả Hoa Kỳ. Tuy nhiên, họ phản đối bất kỳ hành động nào có thể làm suy yếu chủ quyền của Greenland hoặc biến hòn đảo này thành một quân cờ trong một ván cờ địa chính trị lớn hơn.
Tương lai của Greenland và khu vực Bắc Cực phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm biến đổi khí hậu, cạnh tranh địa chính trị và nguyện vọng của người dân bản địa. Biến đổi khí hậu đang có tác động sâu sắc đến Bắc Cực, làm tan băng, thay đổi hệ sinh thái và mở ra các cơ hội kinh tế mới.
Khi khu vực Bắc Cực trở nên dễ tiếp cận hơn, nó đang thu hút sự chú ý của các cường quốc lớn như Hoa Kỳ, Nga và Trung Quốc. Các quốc gia này đang cạnh tranh để giành ảnh hưởng và kiểm soát các nguồn tài nguyên, gây ra căng thẳng và lo ngại về quân sự hóa khu vực. Greenland, với vị trí chiến lược và nguồn tài nguyên dồi dào, đang trở thành một điểm nóng trong cuộc cạnh tranh này.
Cuối cùng, tương lai của Greenland sẽ được quyết định bởi chính người dân Greenland. Cho dù họ chọn duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Đan Mạch, theo đuổi độc lập hoàn toàn hay tìm kiếm một con đường khác, tiếng nói của họ phải được lắng nghe và tôn trọng.
Bài viết liên quan