Xung đột Nga-Ukraine vẫn tiếp diễn, và câu hỏi về một giải pháp hòa bình bền vững tiếp tục được đặt ra. Bài viết này đi sâu vào các đề xuất hòa bình đã được đưa ra, đặc biệt là những đề xuất không dựa trên sự tin tưởng vào việc Nga tuân thủ thỏa thuận. Chúng ta sẽ khám phá những yếu tố cần thiết để đạt được một nền hòa bình lâu dài và vai trò của cộng đồng quốc tế.
Một trong những trở ngại lớn nhất đối với việc ký kết hiệp ước hòa bình là sự hoài nghi về việc Nga tuân thủ bất kỳ thỏa thuận nào. Lịch sử cho thấy Nga đã không giữ lời hứa trong quá khứ, khiến nhiều người lo ngại rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng có thể bị vi phạm.
Tuy nhiên, cả EU và Ukraine đều không loại trừ hoàn toàn khả năng hòa bình. Điều này cho thấy họ đang tìm kiếm một kết quả có thể mang lại một nền hòa bình lâu dài mà không cần phải hoàn toàn tin tưởng vào Nga.
Vậy, những đề xuất hòa bình nào đã được đưa ra mà không yêu cầu tin tưởng vào Nga? Dưới đây là một số ý tưởng chính:
Giải pháp này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có lực lượng gìn giữ hòa bình từ châu Âu và/hoặc Mỹ để giám sát các hoạt động của Nga và đảm bảo rằng họ không có kế hoạch tấn công Ukraine lần nữa. Để công bằng, họ cũng nên giám sát Ukraine để đảm bảo rằng họ không trả đũa các hành động trong quá khứ của Nga.
Điều này đòi hỏi sự tham gia của cộng đồng quốc tế, vì Ukraine không thể tự mình đảm bảo hòa bình.
Nếu các biện pháp trừng phạt được dỡ bỏ sau khi chiến tranh bắt đầu, thỏa thuận có thể quy định rằng các biện pháp trừng phạt sẽ được khôi phục nếu Nga bội ước.
Điều này tạo ra một cơ chế răn đe mạnh mẽ, khuyến khích Nga tuân thủ các điều khoản của thỏa thuận.
Một số quốc gia châu Âu đang xem xét việc triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình để đảm bảo rằng Nga không tiếp tục chiến đấu. Giả định ngầm là quốc tịch của những người lính này (thường là từ các nước NATO) sẽ ngăn cản Nga tấn công họ.
Tuy nhiên, cần xác định rõ ràng nhiệm vụ và mục tiêu của lực lượng gìn giữ hòa bình này để tránh những tình huống như ở Lebanon, nơi lực lượng gìn giữ hòa bình không hiệu quả trong việc ngăn chặn các hành động thù địch.
Đề xuất của Pháp về việc ngừng bắn một phần trong một tháng, tập trung vào các vũ khí tầm xa dễ quan sát (máy bay, hải quân, tên lửa) và ngừng ném bom cơ sở hạ tầng năng lượng, có thể được giám sát bằng vệ tinh do thám tiêu chuẩn.
Việc sử dụng các đơn vị gìn giữ hòa bình từ các quốc gia trung lập (không phải Nga/Belarus/Iran/DPRK cũng như EU/US/NATO) cũng có thể giúp duy trì sự ổn định.
Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã viết thư cho ông, bày tỏ sự sẵn sàng đàm phán hòa bình với Nga.
Zelenskyy cũng đã đề xuất một kế hoạch hòa bình, bao gồm việc thả tù nhân, ngừng bắn trên không (cấm tên lửa, máy bay không người lái tầm xa, bom vào cơ sở hạ tầng năng lượng và dân sự) và ngừng bắn trên biển.
Trump cũng đề cập đến việc đã nhận được tín hiệu mạnh mẽ từ Nga cho thấy họ cũng sẵn sàng hòa bình.
Các chuyên gia cho rằng vẫn còn quá sớm để biết liệu Nga có chấp nhận những đề xuất hòa bình này hay không.
Một số người tin rằng Nga có thể không chấp nhận bất kỳ đề xuất hòa bình nào trừ khi Ukraine đầu hàng và từ bỏ chủ quyền.
Việc tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột Nga-Ukraine là một thách thức phức tạp. Các đề xuất không dựa trên sự tin tưởng vào Nga, như giám sát quốc tế, các biện pháp trừng phạt tự động và lực lượng gìn giữ hòa bình, có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc đạt được một nền hòa bình lâu dài và bền vững. Tuy nhiên, cần phải có sự đồng thuận từ cả hai bên và sự tham gia tích cực của cộng đồng quốc tế để những đề xuất này trở thành hiện thực.
Bài viết liên quan