Sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy trên toàn cầu đã đặt ra một câu hỏi quan trọng: Ai là "nhân dân"? Bài viết này khám phá sự phức tạp của khái niệm này, từ nguồn gốc lịch sử đến các diễn giải hiện đại, và tại sao việc hiểu rõ nó lại quan trọng hơn bao giờ hết.
Hiến pháp của nhiều quốc gia bắt đầu bằng cụm từ "Chúng tôi, nhân dân…", nhưng định nghĩa chính xác về "nhân dân" thường bị bỏ ngỏ. Điều này không phải là ngẫu nhiên, bởi vì "nhân dân" không phải là một thực thể tự nhiên mà là một khái niệm hình thành trong lịch sử và chịu ảnh hưởng bởi các quá trình đang diễn ra.
Các văn bản lập quốc của nhiều quốc gia, bao gồm cả Hiến pháp Hoa Kỳ, cố tình tránh đưa ra định nghĩa rõ ràng về "nhân dân". Điều này là do không có cách nào tiên nghiệm để xác định ai thuộc về "nhân dân".
Theo Robert Dahl, các nhà triết học chính trị lớn thường bỏ qua vấn đề xác định ai hợp pháp tạo thành "nhân dân".
Các phong trào dân túy thường đạt được sức mạnh hùng biện bằng cách đưa ra các tuyên bố rõ ràng về thành phần của "nhân dân", bỏ qua sự phức tạp của các định nghĩa này. Ví dụ, nhiều phong trào dân túy ở Bắc Mỹ và Châu Âu có xu hướng chống nhập cư, khẳng định rằng chỉ một nhóm người nhất định mới thuộc về "nhân dân".
Chủ nghĩa tự do, mặc dù tuyên bố tính trung lập, nhưng thực tế vẫn đưa ra các tuyên bố về "nhân dân". Ví dụ, quyết định của Thủ tướng Đức Angela Merkel về việc cho phép hàng trăm ngàn người tị nạn vào châu Âu dựa trên một khẳng định ngầm rằng "nhân dân" Đức nên bao gồm cả những người chưa từng là một phần của nó.
Việc xác định ranh giới của "nhân dân" là một quá trình chính trị, đòi hỏi sự cân nhắc và tranh luận công khai. Thất bại trong việc đặt câu hỏi này đã góp phần vào sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy.
Trong bối cảnh thiếu một cơ chế đáng tin cậy để bảo vệ các quyền tự do trên quy mô toàn cầu, chúng ta cần các chính phủ nhỏ hơn thực thi quyền lực của mình đối với các nhóm người hạn chế. Tuy nhiên, không có cách tiên nghiệm nào để xác định ranh giới của những "nhân dân" này.
Do đó, việc không thừa nhận câu hỏi "Ai là nhân dân?" như một câu hỏi chính đáng cho một cộng đồng chính trị cần giải quyết đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho giới tinh hoa chính trị và văn hóa.
Một nền dân chủ đầy đủ sẽ làm cho tất cả năm loại nhân dân này phù hợp với nhau. Tuy nhiên, trong thực tế, chúng hoàn toàn không phù hợp.
Câu hỏi "Ai là nhân dân?" là một câu hỏi không thể tránh khỏi trong chính trị hiện đại. Việc né tránh câu hỏi này chỉ làm trầm trọng thêm các vấn đề mà nó cố gắng che giấu. Chỉ bằng cách đối mặt trực tiếp với sự phức tạp của khái niệm này, chúng ta mới có thể hy vọng xây dựng một nền chính trị công bằng và toàn diện hơn.
Bài viết liên quan