Bạn có tự tin vào khả năng logic của mình? Bài viết này sẽ đưa ra một bài toán tưởng chừng đơn giản, nhưng lại chứa đựng một nghịch lý thú vị. Hãy cùng khám phá xem **gió** ảnh hưởng như thế nào đến thời gian bay của máy bay, và liệu trực giác của bạn có chính xác!
Hãy tưởng tượng bạn có hai chuyến công tác khứ hồi từ Hà Nội đến TP.HCM. Lần đầu, thời tiết hoàn toàn tĩnh lặng, không có gió. Lần thứ hai, bạn gặp phải một luồng **gió** tây thổi ổn định với vận tốc không đổi: попутный (gió xuôi) trên đường đi và встречный (gió ngược) trên đường về. Hỏi tổng thời gian bay của chuyến thứ hai so với chuyến đầu tiên sẽ thay đổi như thế nào: giảm đi, tăng lên hay không đổi?
Phản ứng đầu tiên của nhiều người là cho rằng thời gian bay không đổi. Bởi vì **gió** xuôi giúp máy bay đi nhanh hơn, còn **gió** ngược làm máy bay chậm đi, và hai hiệu ứng này triệt tiêu lẫn nhau. Nhưng liệu điều này có thực sự đúng?
Để làm rõ vấn đề này, chúng ta hãy xem xét một ví dụ cụ thể. Giả sử vận tốc của máy bay là 800 km/h, và vận tốc của **gió** là 100 km/h. Khoảng cách từ Hà Nội đến TP.HCM là 1700 km.
Khi không có **gió**, thời gian bay một chiều là:
1700 km / 800 km/h = 2.125 giờ (2 giờ 7 phút 30 giây).
Tổng thời gian bay khứ hồi là: 2.125 giờ * 2 = 4.25 giờ (4 giờ 15 phút).
Tổng thời gian bay khứ hồi khi có **gió** là: 1.889 giờ + 2.429 giờ = 4.318 giờ (4 giờ 19 phút 5 giây).
Như vậy, tổng thời gian bay trong trường hợp có **gió** đã tăng lên!
Lý do là vì máy bay mất nhiều thời gian hơn để chống lại **gió** ngược so với thời gian được tiết kiệm nhờ **gió** xuôi. Vận tốc giảm đi do **gió** ngược có ảnh hưởng lớn hơn so với vận tốc tăng lên do **gió** xuôi. Điều này là do mối quan hệ phi tuyến tính giữa vận tốc và thời gian.
Để hiểu rõ hơn, hãy tưởng tượng nếu vận tốc **gió** bằng vận tốc của máy bay (800 km/h). Khi đó, máy bay sẽ bay đến TP.HCM nhanh gấp đôi (thời gian giảm một nửa), nhưng chiều ngược lại, máy bay sẽ không thể bay được (thời gian tiến đến vô cùng). Rõ ràng, ảnh hưởng của **gió** ngược lớn hơn nhiều so với ảnh hưởng của **gió** xuôi.
Qua bài toán này, chúng ta thấy rằng đôi khi trực giác có thể đánh lừa chúng ta. Mặc dù có vẻ như **gió** xuôi và **gió** ngược sẽ triệt tiêu ảnh hưởng của nhau, nhưng thực tế, **gió** lại làm tăng tổng thời gian bay. Đây là một ví dụ thú vị về cách toán học có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh.
Bài viết liên quan